Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu. Takvim belirlendi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da detayları açıkladı. Bütçede en büyük pay nereye gidecek?
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, TBMM Başkanlığı tarafından Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilecek.
Bütçe Kanunun 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu teklifleriyle Sayıştay raporlarının komisyondaki müzakerelerinin yaklaşık bir ay sürmesi öngörülüyor.
Komisyondaki bütçe görüşmelerine, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın 20 Ekim’de yapacağı sunumla başlanırken, sunumun ardından komisyon üyelerinin hazırlıklar için bir hafta süresi bulunuyor.
Müzakerelerin tamamlanması sonrası, TBMM Genel Kuruluna geçilecek.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2024 bütçesine dair rakamları açıkladı. 2024 yılı merkezi yönetim bütçesinde bütçe giderleri 11 trilyon 89 milyar lira, bütçe gelirleri ise 8 trilyon 437 milyar lira olarak tahmin edildi.
Büyümenin öncelikli olduğunu vurgulayan Yılmaz, bütçe açığının GSYH oranının yüzde 6,4 olarak gerçekleşeceği hesabının yapıldığını belirtti.
Küresel konjonktürdeki yavaşlama ve 6 Şubat deprem felaketlerine rağmen 2023 yılında yüzde 4,4 büyüme beklenirken, 2024 yılı için de yüzde 4 büyüme ve enflasyonda düşüş hedefleniyor.
2024 yılında işsizlik hedefi yüzde 10,3 olurken, ihracatta 2023 yılında 255 milyar dolar, 2024 yılında da 267 milyar dolarlık hedefler bulunuyor.
Yurt içi talepte dengelenmeyle ithalat artışında zayıflama beklenirken, turizm gelirlerinde artış, enerji fiyatlarında oynaklığın azalmasıyla cari dengede de iyileşme öngörülüyor.
Bütçe gelirlerinde hedeflenen alt kalemler şu şekilde açıklandı:
-
Gelir Vergisi, 1 trilyon 188,9 milyar lira,
-
Kurumlar Vergisi 1 trilyon 275,7 milyar lira,
-
Katma Değer Vergisi 2 trilyon 497,7 milyar lira,
-
Özel Tüketim Vergisi 1 trilyon 403,9 milyar lira,
-
Diğer Vergi Gelirleri 1 trilyon 41,5 milyar lira,
-
Vergi Dışı Gelirler 1 trilyon 29,4 milyar lira.
Görsel, Prof. Dr. Murat Batı tarafından hazırlanmış, sosyal medya hesabından alınmıştır.
2023 yılı bütçesinden “762 milyar lira” deprem harcaması öngörülmüştü. 2024 yılı bütçesinde de deprem harcamaları için 1 trilyon 28 milyar lira kaynak ayırıldı. Bu tutar GSYH’nin yüzde 2,5’i seviyesinde oldu.
Deprem harcamaları hariç 2024 yılı bütçe ödenekler şu şekilde öngörüldü:
-
Personel giderleri için toplam 2 trilyon 865,9 milyar lira,
-
Mal ve hizmet alım giderleri 669,8 milyar lira,
-
Cari transferler 4 trilyon 52,8 milyar lira,
-
Sermaye giderleri 636,5 milyar lira,
-
Sermaye transferleri 68,1 milyar lira,
-
Borç verme giderleri 298,2 milyar lira,
-
Yedek ödenekler 215,3 milyar lira,
-
Faiz giderleri 1 trilyon 254 milyar lira.
Milli Eğitim bütçesi 2024 yılı bütçesinden 1 trilyon 90,2 milyar lira pay alırken, yükseköğretim kurumlarının bütçeleri 345,8 milyar liraya çıktı. Toplamda eğitim bütçesi 2024 yılında 1 trilyon 615,2 milyar liraya çıkarken, merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14,6 oranı ile en büyük pay eğitime ayrıldı.
Sağlık harcamalarına bütçeden 779,6 milyar lira kaynak ayrılırken, Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sağlık harcamalarıyla sağlık için toplamda 1 trilyon 650 milyar lira kaynak ayrıldı.
Sosyal yardım ve destekler için 2024 yılında 497 milyar lira ayrılırken, bütçenin yüzde 4,5’ine, GSYH’nin de yüzde 1,2’sine denk geliyor.
Elektrik ve doğalgaz sübvansiyonlarına 2024 yılı bütçesinden 508,6 milyar lira kaynak öngörülürken, Mayıs 2024 sonuna kadar 25 m3 ücretsiz doğalgaz için de 19 milyar lira ödenek öngörülüyor.
2024 yılında bütçesinden tarıma 384 milyar lira kaynak ayrılırken, reel sektöre katkı için 376,5 milyar lira, Savunma Sanayii Destekleme Fonu kaynağıyla birlikte da dâhil edildiğinde savunma ve güvenlik sektörü için 2024 yılında 1 trilyon 133,5 milyar lira ödenek tahsis ediliyor. Yatırımlara ayrılan kaynak da 1 trilyon 592,9 milyar liraya çıkıyor.
Meclisin 2024 yılı bütçe takvimi de belirlendi. Belirlenen takvime göre, bütçe, kesin hesap ve Sayıştay raporlarının komisyondaki müzakerelerinin bir ay sürmesi öngörülüyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, 20 Ekim Cuma günü 2024 yılı bütçesi ile 2022 yılı kesin hesap tekliflerine ilişkin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yaparak görüşmeleri başlatacak.
Bütçe sunumunun ardından komisyon üyelerinin hazırlıkları için komisyon çalışmalarına bir hafta ara verilecek.
Komisyonda, 26 Ekim Perşembe günü bütçenin geneli üzerindeki görüşmeler yapılacak. Bakanlık ve kurumların 2024 yılı bütçe görüşmeleri 24 Kasım Cuma günü tamamlanacak.
Kamu kurumlarının bütçelerinin görüşme takvimi 27 Ekim Cuma başlayacak, hafta sonu hariç hemen hemen her gün 10:00’da başlayarak 24 Kasım’da sonlanacak. Sırayla şu şekilde olacak:
-
27 Ekim Cuma: TBMM, Kamu Denetçiliği Kurumu, Sayıştay.
-
31 Ekim Salı: Hazine ve Maliye Bakanlığı
-
1 Kasım Çarşamba: Ticaret Bakanlığı
-
2 Kasım Perşembe: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
-
3 Kasım Cuma: Gençlik ve Spor Bakanlığı
-
7 Kasım Salı: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
-
8 Kasım Çarşamba: İçişleri Bakanlığı
-
9 Kasım Perşembe: Sağlık Bakanlığı
-
10 Kasım Cuma: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
-
13 Kasım Pazartesi: Tarım ve Orman Bakanlığı
-
14 Kasım Salı: Milli Eğitim Bakanlığı
-
15 Kasım Çarşamba: Kültür ve Turizm Bakanlığı
-
16 Kasım Perşembe: Milli Savunma Bakanlığı
-
17 Kasım Cuma: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
-
20 Kasım Pazartesi: Dışişleri Bakanlığı
-
21 Kasım Salı: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
-
22 Kasım Çarşamba: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
-
23 Kasım Perşembe: Adalet Bakanlığı
-
24 Kasım Cuma: Cumhurbaşkanlığı
Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerin tamamlanmasının ardından 2024 yılı bütçesinin, 4-15 Aralık’ta, TBMM Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor.
